Yeni Yol Grubu’ndan İsrail’e acil yaptırım ve ‘askeri müdahale’ talebi
Meclis’te alıkoyulan gemideki 3 milletvekili için yoğun mesai
Meclis’te dün yoğun bir gündem vardı. İsrail tarafından alıkoyulan Sumud Filosu-Vicdan gemisindeki 3 milletvekilli için toplantılar ve açıklamalar yapılırken, Süreç Komisyonu 14’üncü kez toplanarak sivili toplum kuruluşlarını dinledi. Öne çıkan başlıkları sizin için derledik.
Bugünkü sayımızda:
Süreç Komisyonu sivil toplum örgütlerini dinledi
Yeni Yol Grubu ve İYİ Parti’nin gündeminde İsrail’e eleştiriler vardı
Süreç Komisyonu dinlemelere devam etti
Milli Dayanışma, Kardeşlik ve Demokrasi Komisyonu 14’üncü toplantısını 8 Ekim 2025 tarihinde gerçekleştirdi.
Toplantının ilk oturumunda, Türkiye Emekli Subaylar Derneği, Türkiye Emekli Astsubaylar Derneği, Emekli Uzman Jandarmalar Derneği ve Türkiye Emekli Uzman Erbaşlar Derneği dinlendi.
T24’teki habere göre;
- Türkiye Emekli Subaylar Derneği Genel Başkanı Erdoğan Karakuş, “Teröre ve suça bulaşmış kişilerin mutlaka cezalarını çekmeleri; kısmi ya da genel aftan yararlanmamaları gerektiğini düşünüyorum“ dedi.
- Emekli Uzman Jandarmalar Derneği Başkanı Şeref Çayırtepe, örgütün tüm uzantılarının silah bırakması gerektiğini kaydetti. Çayırtepe şehit aileleri ve gazilerin sürece ilişkin kaygılar taşıdığını söyledi. “Terörle Mücadele Kanunu”nda değişiklik yapılmasına karşı olduklarını ifade etti.
- Türkiye Emekli Astsubaylar Derneği Genel Başkanı Cahit Koca, sürecin takibi için destek olabileceklerini belirtti.
İkinci oturumda ise sivil toplum örgütleri dinlendi.
Medeniyetler Beşiğinde Yakınlarını Kaybeden Aileler ile Yardımlaşma Dayanışma Birlik ve Kültür Derneği
‘Bir yüzleşme, bir mezar taşı barışı onurlu kılacaktır”: MEBYA-DER Batman Şube Başkanı Nezahat Toprak Hasan, kayıplarının haberlerini birkaç yıl sonra öğrendiklerini, haberi alsalar bile bir cenazeye ulaşamadıklarını anlattı.
Toprak, komisyon çalışmaları kapsamında “Hakikatleri Araştırma Komisyonu” kurulmasını önerdi ve “Artık yasımızı tutmak istiyoruz.” dedi.
MEBYA-DER Diyarbakır Şube Başkanı Ramazan Dengiz, ailelerin yakınlarının cenazelerine ulaşmaya çalışırken gördükleri kötü muameleyi ve zorlukları anlattı.
Dengiz konuşmasında:
- Yoksul ailelere açılan tazminat davalarını hatırlatarak, davaların düşmesini,
- 90’lı yıllarda PKK üyelerinin toplu mezarlara defnedildiğini hatırlatarak, ortak DNA Bankası kurulmasını,
- Kayıp kişiler hakkında gaiplik kararı verilmesini,
- Bölgedeki çok sayıdaki kimsesizler mezarlıklarına hukuki statüye katılmasını önerdi.
Demokrasi ve Birlik Derneği
‘Silah bırakıp gelmek isteyene, eve dönüş yolu açılmalı’: Derneğin Genel Başkanı, AKP eski Milletvekili Mehmet Metiner demokratikleşmenin silah bırakmanın şartı değil sonucu olduğunu belirtti.
Metiner konuşmasında: silahlarını bırakıp gelmek isteyenlere evlerine geri dönüş yolunun açılması ve erekli yasal düzenlemelerin yapılması; yurt dışında bulunan örgüt mensuplarının da dönmelerinin sağlanması ve bu kişilere siyaset yapma yolunun açılması; barış dilinin haberlerde, ekranlarda ve gündelik hayatta da inşa edilmesi gerektiğini ifade etti.
Kamusal Politika ve Demokrasi Çalışmaları Derneği
Derneğin Yönetim Kurulu Üyesi Oral Çalışlar, entegrasyon ve geri dönüşlere dair çalışmaların yapılmasının önemli imkanlar doğuracağını ifade etti.
Hak İnisiyatifi Derneği
Hak İnisiyatifi Derneği’nden Fatma Bostan Ünsal, konuşmasına Kürtçe “Biz de umut ediyoruz ki yaşasın barış” diyerek başladı. Komisyonda Kürtçe konuşulmamasını eleştiren Ünsal, söylemlerin “Kürt - Türk - Arap” halklarıyla sınırlı kalmaması gerektiğini ifade etti.
Hak İnisiyatifi Derneği Başkan Yardımcısı Mehmet Arif Koçer: Kalıcı barış için TMK’nın kaldırılmasını; kayyım uygulamasından vazgeçilmesini; sürecin tüm aktörlerinin yasal güvenceyle korunmasını; Şeyh Said, Seyit Rıza, Said-i Nursi gibi isimlere iade-i itibar sağlanması ve devlet kayıtlarına bakılarak mezar yerlerinin tespit edilmesini önerdi.
Barış Vakfı
Vakıf Başkanı Hakan Tahmaz, alt komisyon kurularak sivil toplumun ve akademisyenlerin bu komisyonda çalışmalar yapması önerisinde bulundu. Silah bırakma sürecinin sivil bir inisiyatif tarafından takip edilmesi gerektiğini de belirten Tahmaz, Öcalan ile görüşülmesine dair bir belirsizlik yaşanmaması gerektiğini de sözlerine ekledi.
Toplumsal Mutabakat Derneği
Dernek Genel Başkanı Mahmut Şimşek ise, Türk Dil Kurumu ve Türk Tarih Kurumu bünyesinde Kürt Dil Kurumu ve Kürt Tarih Kurumu kurulmasını ve kurumsal alt yapılarının oluşturulmasını önerdi.
Şimşek ayrıca gerginlik yaratmayacak bir af çıkarılması önerisini de ekledi.
AİHM’in Demirtaş kararına itiraz etmesi protesto edildi: ‘Bu barış nasıl olacak?’
DEM Parti Türkiye’nin, AİHM’in Selahattin Demirtaş hakkında verdiği ihlal kararına itiraz süresinin bitmesine bir gün kala itiraz etmesini Meclis’ten Adalet Bakanlığı’na yürüyerek protesto etti. DEM Parti, protestosuna Genel Kurul’da da devam etti.
İsrail tarafından alıkoyulan Küresel Sumud Filosu’nun “Vicdan gemisi”ndeki üç milletvekili için Meclis’te açıklamalar ve temaslar gerçekleşti:
Yeni Yol Grubu grubu liderleri grup toplantıları sonrasında İsrail’in alıkoyduğu üç milletvekiliyle ilgili taleplerini iletmek üzere Meclis Başkanı Numan Kurtulmuş ile görüştü.
3 milletvekilinin gemide alıkonulması üzerine Meclis Başkanı Numan Kurtulmuş, Genel Kurul’a gelerek müzakere başlattı ve milletvekillerinin derhal serbest bırakılması gerektiğini söyledi.
Tüm siyasi partilerin temsilcileri söz alarak İsrail’i eleştirdi. Oturuma Saadet Partisi Genel Başkanı Mahmut Arıkan da katıldı.
Numan Kurtulmuş tüm dünya parlamentolarına mektup kaleme alacağını söyledi.
Oturumun sonunda İsrail’i kınayan Meclis Başkanlığı tezkeresi oy birliği ile kabul edildi.
Yeni Yol Grubu’ndan İsrail’e acil yaptırım talebi
Arıkan’dan acil yaptırım talebi: Saadet Partisi Genel Başkanı Mahmut Arıkan dünkü Meclis grup toplantısında, alıkonulan Küresel Sumud Filosu-Vicdan gemisindeki üç Yeni Yol Grubu milletvekiline ve gemideki aktivistlere selam yollayarak, iktidara ve Meclis Başkanı’na çağrıda bulundu.
Arıkan, Cumhurbaşkanı’na “İsrail için ticari, hukuki, siyasi ve askeri tüm caydırıcı tedbirleri kamuoyuna acilen açıklayın. İncirlik ve Kürecik üssünü kapatın. Petrol vanalarını kapatın”; Meclis Başkanı Kurtulmuş’a “Türk Silahlı Kuvvetleri’ne askeri yetki verilmesi için “tezkere” görüşmesi yapılması” çağrısında bulundu.
‘Siz sivil toplum örgütü değilsiniz’: “İktidar 2 yıldır gerekeni yapsaydı, bugün Sumud’a ihtiyaç olmayacaktı” diyen Arıkan “Yeni Yol Grubu’nun 22 kez verdiği önergeleri reddettiniz. Sumud Filosu Türkiye’den hareket etsin diyoruz. ‘Olmaz’ diyorsunuz ama havalimanındaki şovlarda varsınız. Adana Kürecik Üssü’nü kapatın diyoruz. ‘Olmaz’ diyorsunuz. Oysaki siz iktidarsınız sivil toplum örgütü değilsiniz. Siz hiç Trump’un ya da İngiltere Hükümeti’nin İsrail’e destek mitingi yaptığını gördünüz mü?” açıklaması yaptı.
‘ABD’nin Gazze planına güvenilmez’: DEVA Partisi Genel Başkanı Ali Babacan grup toplantısında, Trump’ın Gazze Planı’na ilişkin açıklama yaptı.
Babacan, ABD’nin planına güven duyulamayacağını belirterek, İsrail’in katliamı ve işkenceyi normalmiş gibi savunan bir ülke olduğunu işaret etti.
Ekonomik krize ilişkin açıklama yapan Babacan, ekonomideki olumsuz tabloya bakıldığında asıl sorunun hukuksuzluk olduğunu söyledi.
Babacan; Fatih Altaylı’nın tutukluluğunu, Ayşe Barım’ın bir gün içinde serbest bırakılıp yeniden tutuklanmasını ve eski vekil Hüseyin Kocabıyık’ın tutuklanmasını eleştirdi.
Babacan, “Hukuk kalmamış ama vicdan, merhamet de kalmamış. O cenahta vicdanen bunlara yanlış diyen kalmadı mı?” tepkisini paylaştı.
Davutoğlu’ndan Bahçeli’nin İsrail önerisine destek: Davutoğlu Meclis grup toplantısında konuştu. Alıkonulan milletvekilleri için gerekli caydırıcı tedbirler alınması için yetkililere çağrıda bulunan Davutoğlu, Bahçeli’nin “Trump’ın Gazze Planı çerçevesindeki müzakereler ilerlemezse İsrail’e silahlı müdahale” önerisine destek verdi.
Davutoğlu, Süreç Komisyonu’nun çalışmalarına ilişkin de değerlendirmelerde bulunarak sürecin başarıya ulaşması temennisinde bulundu.
Davutoğlu ayrıca eski AK Parti milletvekili Hüseyin Kocabıyık’ın tutuklanmasını eleştirdi.
Grup toplantısına, Küresel Sumud Filosu’na katılan Gelecek Partisi Gençlik Politikaları Başkanı Muhammed Mustafa Çakmakçı da katıldı.
‘Başta CHP ve sorumlu partiler komisyondan çekilsin’: İYİ Parti Genel Başkanı Müsavat Dervişoğlu grup toplantısındaki konuşmasında, ekonomik krize, genç işsizliğine, gençlerin çetelerin ellerine düşmesine, büyük holding operasyonlarına ve Meclis açılış fotoğraflarına ilişkin açıklamalar yaptı.
Dervişoğlu konuşmasında, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın ABD ziyareti ve İsrail eleştirisinin yanı sıra dünkü DEM Parti grubunda Öcalan’a slogan tepkisi de vardı.
‘Komisyon faaliyeti sonlandırılmalıdır’: Süreç Komisyonu’nun olası İmralı ziyaretine de tepki gösteren Dervişoğlu komisyonun faaliyetlerine son vermesi gerektiğini söyleyerek, “TBMM’nin itibarı, gelenekleri, teamülleri, hakları ve kuralları mutlaka korunmalı. Başta CHP olmak üzere, sorumlu siyasi partiler komisyondan çekilmelidir.” dedi.
Gözden Kaçmasın:
4 ayrı partiden 7 Belediye Başkanı AK Parti’ye geçti. (Milliyet)
Eşik Kadın Platformu: Çocukları suça sürükleyen kim? Seyreden kim? (Açıklama)
TÜİK, 10 sene sonra ilk defa kadına yönelik şiddet araştırması raporunu açıkladı. (TÜİK)
Disk Basın-İş, Freelance Emek Çalıştayı Sonuç Bildirgesi yayımlandı (Bildirge)
Eğitim-Sen’den, lisans eğitiminin üç yıla indirilmesi çalışmalarına tepki (Anka)
AYM, zeytinlik alanlarının madencilik faaliyetine açılmasına ilişkin yasanın iptali için açılan davanın ilk incelemesini yaptı. (Birgün)
Stüdyo recap, Türkiye siyaset gündeminden haberler sunarken aynı zamanda Türkiye’de haber yayıncılığını ve gazetecileri desteklemek ve birlikte üretmek amaçlarıyla kurulan bağımsız haber kaynağıdır.
Okuduğunuz bu bülten Türkiye siyasetine ilişkin tüm konuları günlük olarak okuyucularına aktarmayı amaçlar.
Bu bültenin içeriği, tamamıyla Stüdyo recap’in sorumluluğundadır.
Ceren Bayar, Parlamento Muhabiri, @crnbyr
Yıldız Yazıcıoğlu, Parlamento Muhabiri, @journalofyy
Günsu Durak, Editör, @gns_drk
Demet Şöhret, Sosyal Medya ve İçerik Sorumlusu, @demet_so
Derli toplu bir bülten olmuş. Emeğinize sağlık.