Siyasette ‘darbe mekaniği’ tartışması; nasıl başladı, kim ne dedi?
Recap odak'ta sizin için derledik.
ANKARA- Hafta sonundan bu yana siyasette ‘darbe mekaniği’ tartışması yaşanıyor. Tartışmayı ateşleyen eski AK Parti milletvekili Şamil Tayyar’ın ‘Bahçeli’ye darbe yapılacağına’ dair sözleri oldu. Bahçeli’den Öcalan’a birçok isim tartışmaya katıldı. Peki, darbe mekaniği nedir? Tartışma nasıl başladı, kim ne dedi?
Koçyiğit Öcalan’ın sözlerini aktardı: ‘Başarısızlık durumunda darbe mekaniği devreye girecektir’
DEM Parti Grup Başkanvekili Gülistan Kılıç Koçyiğit, Mezopotamya Ajansı’na verdiği röportajda Meclis İmralı Heyeti’nin Öcalan’la yaptığı görüşmeye dair bilgiler verdi. Koçyiğit, Öcalan’ın tüm değerlendirmelerinin sürecin başarısına yönelik olduğunu söylerken sürecin başarısız olma ihtimaline dair değerlendirmelerini ise şöyle aktardı:
“Başarısızlık konusunda en genel değerlendirmesi şuydu: ‘Başarısız olması durumunda darbe mekaniği devreye girecektir ve bu en nihayetinde birçok kesime de yönelecektir’ dedi. Ve bir önceki çözüm sürecini, yani 2013–2015 yılları arasındaki çözüm sürecini ve oradaki çözüm karşıtı odakların süreci nasıl sabote ettiğini kısaca hatırlattı.”
Tayyar’ın sözleri tartışma başlattı: Öcalan, Devlet Bey’e darbe yapılacağını söyledi
Eski AK Parti milletvekili Şamil Tayyar da; DEM Parti’li Gülistan Kılıç Koçyiğit, AK Parti’li Hüseyin Yayman ve MHP’li Feti Yıldız’dan oluşan Meclis heyetinin Öcalan’la yaptığı görüşmede, Öcalan’ın ‘darbe mekaniği işler’ dediğini söyledi.
TV 100’de konuşan Tayyar, ek olarak şu iddiada bulundu: “(Öcalan) eğer süreç başarılı olmazsa MHP içinde Devlet Bey’e darbe yapılacağını söylüyor. Türkiye için de Bahçeli için de söylüyor. Bahçeli kısmı şu ana kadar hiç konuşulmadı. İlk defa ifade ediyorum. Devlet Bey’e darbe yapılacağını söylüyor.”
Koçyiğit: Öcalan’ın böyle bir cümlesi yok
Tayyar’ın bu iddiası DEM Parti Grup Başkanvekili Gülistan Kılıç Koçyiğit tarafından yalanlandı. Spot Basın Kooperatifi’nin Youtube kanalında gazeteci İrfan Aktan’ın sorularını yanıtlayan Koçyiğit, “Sayın Öcalan’ın ‘Süreç başarısız olursa MHP içerisinde Bahçeli’ye darbe olur’ gibi bir cümlesi yok” dedi. Koçyiğit, Tayyar’ın manipülasyon yaptığını söyledi.
Bahçeli’den kendisine darbe iddiasına yanıt: Bunların hepsi fasa fiso
Devam eden bu tartışmaya Türkgün gazetesine verdiği röportajda MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli de katıldı. Tayyar’ın gündeme getirdiği ‘Süreç başarılı olmazsa Bahçeli’ye darbe yapılacak’ iddiasına ilişkin, “MHP içinden şahsıma darbe yapılacakmış. Demokrasi sevdalısı Milliyetçi-Ülkücü Hareket’ten nasıl darbeci çıkacak, işin doğrusu gülümseyerek düşündüm. İftira ve isnatlar bizi yolumuzdan döndüremez. Bunların hepsi fasa fiso” ifadelerini kullandı.
‘Terörsüz Türkiye hedefi gündemden kalkarsa sonuçlar herkes için ağır olabilir’
Bahçeli, Öcalan’a atfedilen ‘Süreç başarılı olmazsa darbe mekaniği devreye girer’ yorumuna ilişkin de “Bu sözlerde nasıl bir darbe mekaniğinin devreye gireceği biraz kapalı, tam anlaşılır değil. Ne var ki, Türkiye’de darbeler döneminin kapısı açılmamak üzere kilitlenmiştir. ‘Terörsüz Türkiye’ hedefi geriye sararsa, patinaja başlayıp gittikçe gömülür ve gündemden kalkarsa, sonuçlar her anlamda ve herkes için ağır olabilecektir” dedi.
Tayyar: Bahçeli, Öcalan’ın iddiasını ciddiye almıyor
Bahçeli’nin röportajının yayımlanmasının ardından sosyal medyada paylaşım yapan Şamil Tayyar, “DEM’li Gülistan Koçyiğit’in Öcalan’a atfen aktardığı ‘Süreç başarısız olursa darbe mekaniği devreye girer’ iddiasına ‘fasa fiso’ diyor. Yani, Öcalan’ın iddiasını ciddiye almıyor” yorumunu yaptı.
Öcalan ‘darbe mekaniği’ kavramını anlattı
Tartışma devam ederken Pervin Buldan, Mithat Sancar ve Özgür Erol’dan oluşan İmralı Heyeti, Abdullah Öcalan’la görüştü. Görüşmede Abdullah Öcalan darbe mekaniği kavramına açıklık getirdi. İmralı heyetinin yaptığı açıklamaya göre Öcalan, darbe mekaniğine bir habitus (davranış şeması, alışkanlıklar) olarak dikkat çekti. Yakın zamanda yoğunlaşan süreç karşıtı söylemleri de bu kapsamda değerlendirdi.
Açıklamada darbe mekaniği kavramına ilişkin Öcalan’ın sözleri şöyle aktarıldı:
“Sayın Öcalan, yakın zamanda yoğunlaşan süreç karşıtı söylem ve çıkışlar hakkında, geçmiş çözüm girişimlerine karşı geliştirilen sabotaj girişimlerini anımsattı. Bu süreçlerin tümünde karşılaşılan bir durum, bir habitus olarak darbe mekaniğine dikkat çekti. Bunun klasik bir darbe çalışması olarak değil, süreci ilerletmeye yönelik her adıma karşı bir hamle yapmak suretiyle kırılgan ve tehlikeli bir ortam yaratma çabası şeklinde anlaşılması gerektiğini vurguladı.”
‘Darbe mekaniği yeni bir kavram değil’
Tartışmaya dair yorumlarını aldığımız DEM Parti’li siyasetçiler ‘darbe mekaniği’ ifadesinin Öcalan tarafından ilk kez kullanılmadığını hatırlattı. DEM Parti’li siyasetçiler 2013 - 2015 yılları arasındaki çözüm sürecinde de Öcalan’ın sürece yönelik sabotaj girişimlerine dikkat çekerken bu kavramı sıklıkla kullandığını ifade etti.
‘Bahçeli ve Öcalan benzer risklere dikkat çekiyor’
Bahçeli’nin Türkgün gazetesine verdiği röportajdaki “‘Terörsüz Türkiye’ hedefi geriye sararsa, patinaja başlayıp gittikçe gömülür ve gündemden kalkarsa, sonuçlar her anlamda ve herkes için ağır olabilecektir” ifadesini hatırlatan DEM Partililer Öcalan’ın ‘darbe mekaniği’ kavramını kullanarak benzer risklere dikkat çektiğini söyledi.
Stüdyo recap, Türkiye siyaset gündeminden haberler sunarken aynı zamanda Türkiye’de haber yayıncılığını ve gazetecileri desteklemek ve birlikte üretmek amaçlarıyla kurulan bağımsız haber kaynağıdır.
Okuduğunuz bu bülten Türkiye siyasetine ilişkin tüm konuları günlük olarak okuyucularına aktarmayı amaçlar.
Bu bültenin içeriği, tamamıyla Stüdyo recap’in sorumluluğundadır.
Ceren Bayar, Parlamento Muhabiri, @crnbyr
Yıldız Yazıcıoğlu, Parlamento Muhabiri, @journalofyy
Günsu Durak, Editör, @gns_drk
Demet Şöhret, Sosyal Medya ve İçerik Sorumlusu, @demet_so